Toen ik aan deze site begon schreef ik "Eigenlijk toch ongelooflijk: 40 jaar nadat de HCD ter ziele is gegaan bouwen we nog een website! En: op de dag van de aankondiging zijn er al 15 aanmeldingen binnengekomen om aan deze Reflecties te kunnen deelnemen.
Dat zegt toch wel iets over hoe bijzonder de Hobby Club was.
Ons (mede) vormde en beïnvloedde. En waarschijnlijk daarom nog zo "leeft".
Nu, meer dan een jaar later, wanneer bijna al het beschikbare materiaal een plaatsje op de site gevonden heeft, begrijp ik het iets beter. Hoe veel er 'voor mijn tijd' op de HCD gebeurd is, hoe weinig ik daarvan wist. Waarom de club (en vele andere in het land) feitelijk opgericht was, welke idealen eraan ten grondslag lagen.
Want toen ik via de ledenwerfactie voor het eerst op het Oranjevrijstaatplein (mijn oude lagere school!) kwam had de HCD al een lange historie. Maar je komt binnen en neemt alles als vanzelfsprekend. Als nieuw lid had je er geen weet van dat de HCD al enkele malen op sterven na dood was geweest. Wat er voor die tijd allemaal gedaan was. Pas door alle materiaal op de site te plaatsen kreeg ik daar een beeld van. Zowel qua hobby's, cursussen op velerlei gebieden van radio tot muziek, maar ook de vele 'andere' activiteiten, zoals kampen, tentoonstellingen, muziekinstallaties verhuren, verbouwingen. Veel te veel om op te noemen. Hoe ongelooflijk veel werk er verzet is door besturen, instructeurs, leden en mensen buiten de HCD zoals wethouders, de SBHCD (Stichting tot Bevordering van het werk van Hobby Club Dordrecht).
Achteraf besefte ik pas goed dat toen ik lid werd, de beste tijd met de meeste activiteiten in de ware Hobby Club geest al achter ons lag. De aftakeling was al begonnen, maar dat was (voor mij in ieder geval) nog niet zichtbaar.
En de reden van de teloorgang? Zowel Leonard de Vries als Kees Snoek en anderen hebben onder andere geschreven dat het de tijdgeest was, en de toegenomen welvaart waardoor het niet meer zo noodzakelijk was om kostbare materialen en gereedschappen te delen, et cetera. Dat zal ongetwijfeld een grote rol gespeeld hebben.
En toch: als ik kijk naar andere, min of meer vergelijkbare clubs dan hebben die het deels wel overleefd.
De Veron (Vereniging van radio zendamateurs) is opgericht in 1945 en heeft heden ten dage 8000 leden in Nederland en maakt deel uit van de IARU, “International Amateur Radio Union”. Het radioamateurisme is een wereldomvattende gemeenschap, waarbij vrijwel alle landen zijn aangesloten. Fotoclub Zwijndrecht vierde onlangs haar 55-jarig bestaan ...
Zou het misschien toch juist de 'focus' (om dat modewoord maar eens te gebruiken) op één hobby zijn die hun succes verklaart? Ik denk dat diegenen die de club tot een soos wilden ombouwen nooit lid van een zendamateurvereniging of een fotoclub zouden zijn geworden. En het kost minder moeite om één ding goed te doen dan vele tegelijk. Het concept was misschien te breed, en door iets te breed te leggen komt het niet meer vooruit. Misschien was ook het 'jeugd' concept wel een weeffout, stond het de continuïteit in de weg. De meeste succesvolle verenigingen kennen een evenwichtige leeftijdsopbouw. Veranderingen worden dan gedempt, ongewenste elementen krijgen minder kans. Wie het weet mag het zeggen.
Persoonlijk heb ik op de HCD veel geleerd, mensen leren kennen en mij heeft het zeker een stukje gevormd. Technisch en sociaal. Daar ben ik nog steeds blij mee. Spijt heb ik er van niet eerder lid te zijn geworden, en de eerdere bloeiperiode te hebben gemist. Zo ook de bouw van het laatste clubhuis (de zolder).
En ik miste de reünie van 2000; het moet toch een heel bijzondere ervaring zijn geweest na al die jaren weer op die zolder rond te lopen!
Maar deze site te mogen maken en het hernieuwde contact met een aantal oud-hcd'ers is daarvoor een goede compensatie. Zoals ik al zei: ik weet nu vele malen meer van de HCD dan toen ik er lid van was!
Eric de Waal, Zwijndrecht, januari 2015