Hobby Puk, 4e jaargang, no 2

H O B B Y   P U K
van Hobby Club Dordrecht

Redactie: G.W.V. van Aardenne en A. Kastelein
Redactieadres: Jan Luykenstraat 19, tel.:6926
Clublokaal: Hellingen 7, Wo 7½-10, Za 2½-10 u
Gironummer: 601060 t/m van Penn.H.C. Dordrecht
4e jaargang, nummer 2                                             maart/april 1958.
--------------------------------------------------------------------------------------

I n h o u d :

1. Inhoud
2. Van de Redactie
3. Van het Bestuur
4. Modelbouw
5. Jaarverslag
6. Afkortingen en codes voor de zendamateur
7. Wijziging voorwaarden zendmachtiging
8. Balans
9. Overzicht van Hobby Club Dordrecht
10. De trieste geschiedenis van het blad Hobby Club
11. Nieuws van andere Hobby Clubs
12. Hobby Club Den Haag
13. Studierubriek
14. Puks Peins Pagina

U ziet hier dus weer het tweede nummer van de nieuwe jaargang van onze Hobby Puk voor U liggen en wij hopen dat het nog weer iets beter zal zijn dan het vorige nummer. Het deed ons goed enkele enthousiaste reakties te ontvangen op het verschijnen van ons vorige nummer, maar wij waren er zelf toch nog niet helemaal tevreden over, omdat het stencilwerk nog wel vrij veel moeilijkheden opleverde. De nieuwe kleur groen, die erbij is gekomen, viel over het algemeen wel in de smaak.
Tot onze grote vreugde en dankbaarheid hebben wij nog weer enkele nieuwe advertenties mogen opnemen, zodat, naar wij hopen, mede doordat wij al het stencilwerk zelf doen, dit jaar er financieel niet ongunstig voor ons blad uit zal zien. Wij zijn onze adverteerders zeer erkentelijk voor het in ons gestelde vertrouwen en zullen ons best doen er zo hoog mogelijke prestaties tegenover te stellen en verwachten van U, lezer, dat ook U onze adverteerders niet teleur zult stellen.
In dit nummer zult U, zoals gebruikelijk omstreeks deze tijd, een jaarverslag en een financieel verslag van de Hobby Club over het afgelopen jaar aantreffen.
Verder vragen wij weer Uw bijzondere aandacht voor de nieuwe tekeningen van Wim Dolk. Wim zal ook een nieuwe plaat voor onze Hobby Puk tekenen, die nà het volgende nummer, op de voorkant zal prijken.
In het volgende nummer hopen wij o.a. een muziek-rubriek te beginnen, waarvoor ons reeds medewerking is toegezegd door de heer Ru Sevenhuizen te Groningen.
Tenslotte willen wij nogmaals een dringend beroep doen. Ook op U, om eens aan onze Hobby Puk te denken en er voor te zorgen dat er veel copy komt. Bij de samenstelling of over het onderwerp van Uw artikel, willen wij U gaarne adviseren. Zorgt U ervoor? Dan wordt de inhoud ook steeds aantrekkelijker!
Gaarne ontvangen wij Uw copy voor het volgende nummer dus vóór of uiterlijk op 7 juni a.s.

De redactie.

+++

VAN HET BESTUUR

Zoals reeds verteld is op de algemene ledenvergadering van zaterdag 12 april 1958 (de derde al van dit jaar!) kunnen alle leden de komende maanden eens flink de handen uit de mouwen steken, want er is veel te doen, alvorens wij, als eerste stap naar de voltooiing van de inrichting van ons lokaal, over kunnen gaan tot de feestelijke ingebruikneming van de inventaris van onze studio's.
Nu de lichtleiding in de studio's op zo'n voortreffelijke wijze ligt, er nieuwe plafonds zijn gekomen en ook de restauratie van de muur boven verwachting is gegaan, zal alles op een model-wijze, dus zeer nauwgezet, geschilderd moeten worden.
In de meet-studio wordt hard gewerkt aan een betimmering met kastjes en laadjes voor weerstanden, condensatoren en allerlei ander klein elektronisch materiaal. Daarboven zal een plank komen waarop een complete serie volwaardige meetinstrumenten, die nu ook gebouwd zullen worden, een plaats zullen vinden.
Er komt een centraal schakel-paneel en het zal dus mogelijk worden op eenvoudige wijze de meest ingewikkelde metingen aan elektronische apparatuur te verrichten.
Wat er bij de ingebruikneming in de geluidsstudio allemaal al aanwezig zal zijn, blijft nog een verrassing, maar zal ook niet tegenvallen.
De elektrische vloerverwarmingen hebben de afgelopen maanden al uitstekende diensten gedaan. Ze zullen ingesloten worden door isolerende vezelplaten, waarop nog een vloerbedekking moet komen.
Buiten de studio's zal ook werk in overvloed zijn, want ook voor het lokaal is een plan gemaakt om de lichtleiding nog eens, volgens de modernste eisen, over te leggen. De muur zal nog een tweede keer geschilderd worden en Aafje zal dan haar muurschildering voltooien.
De Doka moet ook geheel geschilderd worden en er zal ook een vloerbedekking, in de eerste plaats wel tegen het stof, moeten komen. Ook zullen er kastjes voor het afdruk- en vergrotingspapier moeten komen. Als dat gereed is, staat een uitbreiding van de apparatuur op het programma.
Zodra de Studio's voltooid zijn, gaan dan eindelijk het plan bar/magazijn aan de andere zijde van het lokaal een aanvang nemen. Dit grootse plan zal het aanzien van het lokaal totaal veranderen en veel gezelliger maken, terwijl het nut ook van niet te onderschatten betekenis is. Daar zullen wij in een volgend nummer van de Hobby Puk evenwel uitvoeriger op in gaan, want, mèt de normale werkzaamheden erbij en de tweede H.A.B. 3, in opdracht van mijnheer Ruurs, zullen wij voorlopig aan de inrichting van de Studio's werk genoeg hebben.
Daar dit alles de middelen die wij uit de contributie van onze leden à raison van een kwartje per lid per week, hebben ver te boven gaat, hebben wij vertrouwen in de medewerking van de industrie o.a., waar wij al zeer veel aan te danken hebben, en verder hopen wij op een toeneming van ons donateurstal en ook dat de adverteerders in de Hobby Puk indirect hun steentje bij zullen dragen.
Als alles naar wens verloopt, zullen wij nog voor de zomervacantie een stap verder naar ons doel kunnen komen, namelijk een vergroting van ons ledental. En dat betekent dan toch een aanzienlijke vooruitgang!

Tot dusver hebben de leden van de afdeling Modelbouw zich nog maar sporadisch met echte modelbouw beziggehouden. Ik denk hierbij aan de pogingen om een modelspoorweg-baan te maken, wat niet verder is gekomen dan een gedeeltelijk station. Daar alles moest verhuizen, is het sindsdien blijven liggen en in verval geraakt. Wij hebben er nu alleen nog een locomotiefje van over en dat zal ons nieuwe uitgangspunt moeten worden, misschien. Verder zijn er enkele malen pogingen ondernomen tot model vliegtuigbouw, maar ik kan mij niet herinneren, dat er ooit een model gevlogen heeft.
Ook is er een modelboot gemaakt met radiografische afstandbesturing. Dit model is er nog steeds en heeft zelfs gevaren ook, met een dieselmotor als krachtbron.
De radiografische besturing is evenwel nog niet aanwezig en dat is dus een geschikt project om nu uit te gaan voeren
De laatste tijd hebben de leden van de afdeling modelbouw zich wel beziggehouden met de bouw van een luidsprekerkast en een houten koffer voor een gramofoon en versterker.
Thans wordt aan een tweede koffer gewerkt, terwijl de tweede luidsprekerkast reeds klaar is. De resultaten zijn heel goed en hebben voor velen zelfs een verrassing betekend.
Verder wordt de lichtbak gerepareerd. Er wordt o.a. een nieuwe voorkant voor gemaakt, waarvan de letters met een figuur zaag worden uitgezaagd.
De overige leden van deze afdeling hebben hun handen vol aan de betimmering en kastjes van Studio I.
Toch hoop ik dat de werkelijke modelbouw, zoals bijvoorbeeld het maken van modelspoorwegen met alles wat daarbij komt, nu ook spoedig eens aan bod zal komen.

H.H.

()++()

JAARVERSLAG van HOBBY CLUB DORDRECHT over 1957

Bestuur Bij de aanvang van dit jaar bestond het bestuur uit J.C. Dortwegt (voorzitter), G.W.V.van Aardenne (secretaris), H.A. Diemel (penningmeester), H.v.d.Schulp (materiaalcommissaris) en P. de Waard (algemeen adjunct).
Op 19 januari werd een nieuw bestuur gekozen. In dit bestuur werd Gijs van Aardenne als secretaris vervangen door Wim de Leeuw van Weenen, omdat eerstgenoemde zich niet herkiesbaar stelde. Hans Sanders werd bij deze vergadering assistent-materiaalcommissaris. In oktober en november werd de penningmeester door de secretaris vervangen, omdat deze voor studie tijdelijk buiten Dordrecht woonachtig was.
Algemeen In totaal zijn er vijf bestuursvergaderingen gehouden en twee ledenvergaderingen. Hierbij zijn niet meegeteld de vergaderingen, welke gehouden zijn om nieuwe statuten en een huishoudelijk reglement vast te stellen.
In mei kreeg de Hobby Club toestemming om met een groot aantal leden de elektrische centrale aan de Merwedehaven te komen bezichtigen. Van deze gelegenheid maakten vele leden een dankbaar gebruik, zodat besloten werd, indien mogelijk, meer van deze uitstapjes te organiseren.
In juni werd toestemming verkregen voor de bouw van een nieuw magazijn en kantine, benevens nog enkele andere belangrijke projecten.
Het gehele lokaal werd in oktober onder leiding van de materiaalcommissaris grondig schoongemaakt en het magazijn op een nieuwe, eenvoudige wijze ingeruimd.
De heer de Waard zorgde dat de Hobby Club twee verwarmingsapparaten tot zijn beschikking kreeg, waarmee de studio's verwarmd zouden worden.
In juni zijn er door verschillende leden vossejachten georganiseerd, welke een groot sukses hadden.
Het aantal leden was tot midden in het jaar nagenoeg constant, n.l. ongeveer 45, waarna dit aantal terug liep tot ongeveer 35 in december.
Inrichting clublokaal In januari startte een groep leden met het verfraaien van het clubgebouw. Vooral de buitenmuur kreeg een goede beurt. Ook de lichtinstallatie onderging een verandering en werd door het G.E.B. goedgekeurd.
Door Gijs van Aardenne werd een hulpmagazijn gemaakt onder studio II en naast de Doka. Ook werd door hem in het magazijn een kolenbergplaats gefabriceerd.
Door enkele leden werd tegen het einde van het jaar een begin gemaakt met de verdere afbouw van de studio's, waarvan veel verwachtingen gekoesterd werden.
Clubblad. De Hobby Puk kwam dit jaar twee maal uit. Dat dit niet meerdere malen gebeurd is, ligt voornamelijk aan de studie van de leden, welke met de uitgifte zijn belast.
De inhoud werd over het algemeen goed ontvangen, hoewel vele leden er wel eens wat amusantere stukjes in wilden zien b.v. een vervolgverhaal.
Groep "X". Deze afdeling werd vooral actief in het najaar toen deze afdeling in samenwerking met het bestuur de plannen maakte voor de studio's. Ook de uitvoering hiervan ligt in handen van deze afdeling.
Afdeling Radio. De meeste aspirant-leden van afdeling Radio zijn het gehele jaar bezig geweest aan bouwdozen e.d. Voor een jongeman van de D.L.C. werd een zend- en ontvanginrichting voor modelbesturing gemaakt. Ook mijndetectors werden ter reparatie bezorgd. Met de 60 watt H.C.-versterker werd veel geëxperimenteerd en deze kwam in augustus in een definitief stadium. Inmiddels had hij echter al zijn bruikbaarheid bewezen, o.a. op Koninginnedag.
Met een voedingsapparaat met hoge uitgangsspanning en -stroom werden vele bevredigende proeven genomen. Verder werden er enkele radiovossejachten gehouden in samenwerking met Adri Verheul PAøTMC en Peter de Waard PAøPDW, waaraan ook de pers zijn aandacht schonk.
Afdeling Fotografie.
De afdeling fotografie was vooral in de eerste helft van het jaar zeer actief, zodat vele foto's van leden afgedrukt konden worden. Ook aan de inrichting van de doka is veel aandacht geschonken.
Zo werden o.a. de muren van nieuwe verf voorzien.
Door Wim de Leeuw van Weenen werd een elektronische tijdschakelaar gebouwd, welke goede resultaten opleverde.
In het najaar was echter de instructeur van deze afdeling, Hans Diemel, afwezig en daar het bestuur niemand van deze afdeling geschikt achtte, is de doka deze tijd gesloten geweest.
Afdeling Houtbewerking.
Deze afdeling heeft dit jaar weinig van zich doen spreken. Een lid maakte echter een uitzondering, n.l. Gijs van Aardenne, die o.a. het hulpmagazijn maakte.
Eind november kwam echter een kentering ten goede, toen Gijs van Aardenne en Arend Kastelein besloten de studio's onder handen te nemen.
Afdeling Scheikunde. Ook afdeling scheikunde liet heel weinig van zich horen. Wel waren er enkele leden die trachtten deze afdeling op gang te brengen, doch deze hadden geen resultaat.
Afdeling Artistieke Hobbies. Een lid van deze afdeling heeft op de buitenmuur een fraaie wandschildering gemaakt met als onderwerp "afdeling Scheikunde", doch liet verder niets van zich horen.
Nederlandse Bond van Hobby Clubs. De N.B.H.C. hield in Rotterdam op 21, 22 en 23 april een congres. Hobby Club Dordrecht was vertegenwoordigd met de heren Dortwegt, van Aardenne, Veldman en Haasakker. In november werd een vergadering gehouden met de commissie van afgevaardigden, waarin vooral Hobby Club Dordrecht ter sprake kwam. Het onderling contact tussen verschillende clubs werd verstevigd.

De secretaris,
W. de Leeuw van Weenen.

AFKORTINGEN EN KODES VOOR DE ZENDAMATEUR.

=============================================

Alvorens verder te gaan met de afkortingen en kodes volgen hier eerst nog enkele korrekties.
In de 3e jaargang nr 4 van de Hobby Puk d.d. 23 febr.1957 vinden we op pag 7 aan het eind van de 4e alinea: "Voor het examen is het voldoende slechts de 26 letters van het Nederlandse alfabet te kennen. Dus geen leestekens e.d." Dit blijkt onjuist te zijn. Op de laatst gehouden examens kwamen in de tekst vrij veelvuldig cijfers voor. Men neme hiervan dus goede nota.
In de laatste editie van de H.P. (4e jaargang no. 1) zijn in de afkortingen ook enkele kleine foutjes geslopen. De afkorting ch moet zijn: ck, cnagn moet zijn cuagn, cal moet zijn cul. En dan nu weer verder met de kodes. De onder pnt II genoemde cijferkode zal in een volgend nummer behandeld worden, tesamen met een aanvulling op de meest gebruikte afkortingen. Verder zullen we in dit nummer punt III en IV gezamelijk behandelen, daar de q-kode een onderdeel van de morsekode is. De verklaringen zijn gegeven zoals ze officieel vastgesteld zijn. Bij de zendamateurs is het gebruikelijk veel ruimere betekenissen aan de kode te hechten dan direkt uit de verklaringen zou volgen. Dit is echter zuiver een kwestie van praktische ervaring en het is niet mogelijk deze amateur-verklaringen op papier te zetten doch in verband hiermede zullen we wel de morsekode in het geheel hieronder laten volgen.

II. MORSEKODE

(wordt vervolgd)
PAøTMC

Wijziging voorwaarden zendmach-
--------- tiging: ----------

Begin april is van het ministerie van verkeer en waterstaat bericht ontvangen dat in de voorwaarden, verbonden aan de zendmachtiging, de volgende wijzigingen worden aangebracht:

1. Aan artikel 4 wordt toegevoegd een lid 4, luidende: "4. Indien z.g. mobiel gebruik van de inrichting plaats vindt, dient aan de in het eerste lid van dit artikel vermelde roepnaam te worden toegevoegd /M (breukstreep gevolgd door de letter M)";
2. Artikel 11, sub d wordt als volgt gewijzigd: "d. Schriftelijk voorafgaande toestemming te vragen van de directeur-generaal voor:
   1e verandering van het adres waar zich de inrichting bevindt;
   2e z.g. mobiel gebruik van de inrichting";
   3. In artikel 12 vervalt het huidige punt g en wordt de letter aanduiding van punt "h" gewijzigd in "g"

Zoals dus uit het bovenstaande blijkt, is nu dus ook in Nederland de mogelijkheid geschapen voor mobiel werken. Een woord van dank aan hen, die dit mogelijk gemaakt hebben, is hier zeer zeker op zijn plaats. Dat dit het enthousiasme voor en de mogelijkheden van de radio-zendsport nog zal doen toenemen, staat vast. Binnenkort zullen wij enige tips geven voor hen, die zich met mobiel werken willen gaan bezighouden.

PAøTMC

++++++++++

BALANS van HOBBY CLUB DORDRECHT per 31 december 1957

OVERZICHT van HOBBY CLUB DORDRECHT van
1 jan. t/m 31 mrt 1958

Begin januari werd er door Arend Kastelein en Gijs van Aardenne hard aan de studio's gewerkt soms ook met behulp van andere bestuursleden. Op 18 januari werd de eerste algemene ledenvergadering van dit jaar gehouden, waarop o.a. de bestuursverkiezingen plaatsvonden. Jaap Dortwegt die zich niet herkiesbaar stelde, werd na stemming opgevolgd door Arend Kastelein. De 2e kandidaat voor deze functie Adrie Verheul, welke door enkele leden was voorgesteld behaalde hierbij 1/3 van het totaal aantal stemming. Hans v/d Schulp welke zich ook niet herkiesbaar stelde werd door Gijs van Aardenne opgevolgd. Jaap Dortwegt welke vele jaren het Hobby Clubwerk tot voorbeeld van andere had verricht werd door het nieuwe bestuur beloond met een zilveren "H tje".
Na deze vergadering is Gijs van Aardenne zich allereerst gaan toeleggen op het magazijn, welke hij geheel opnieuw organiseerde en inruimde. Het geheel werd ongeveer tot de helft verkleind, terwijl de bar op een andere plaats kwam te staan. Arend Kastelein legde zich toe op de bouw van 2 versterkers, in opdracht van de gemeente. Ook Gijs van Aardenne vond na het magazijn hierin een taak. De aspirant-leden hielden zich onledig met bouwdozen of het sorteren van materialen.
Op 21 februari werd de 2e a.l.vergadering gehouden, waarin vooral de plannen een plaats kregen o.a. de propaganda en de viering van het 8-jarig bestaan van de Hobby-Club gelijktijdig met de heropening van de studio's. Vervolgens sprak Arend Kastelein over een nieuwe methode van lesgeven, welke hij bij de radio-cursus dacht door te voeren. Hij wilde hierbij de cursus semi-verplicht stellen. Deelname eigen keus doch doorgaan verplicht. Het Hobby Club-Congres wat Gijs van Aardenne voorgesteld had dit jaar in Dordrecht te houden, werd na stemming opgeschoven tot het jaar 1960.
Door de heer van Dijk werd gevraagd, of dat er misschien enkele jongens waren, die samen met hem een spoorwegcomplex op wilden bouwen.
Hiervoor hadden verschillende leden interesse, zodat besloten werd een maal per week bij de heer van Dijk samen te komen werken.
Eind februari kwam de nieuwe "Iëed" gereed , welke direct in gebruik genomen werd.
Op 31 maart werd de eerste versterker voor de gemeente bij de heer Ruurs afgeleverd door Arend Kastelein en Gijs van Aardenne waarbij zij veel succes oogsten zowel wat betreft weergave als vorm. Ook de waterleiding, welke tijdens de vorst periode gesprongen was, werd deze dag gemaakt en wel door Wim de Leeuw van Weenen en Jaap Dortwegt, zodat afd. fotografie, welke stilstond wegens watergebruik, opnieuw kon starten.

De secretaris,
W.de Leeuw van Weenen.

DE TRIESTE GESCHIEDENIS VAN HET BLAD HOBBY CLUB

Daar het blad "Hobby Club" voor ons de direkte aanleiding is geweest voor het ontstaan van Hobby Club Dordrecht, wil ik hier het één en ander uit het verleden over vertellen.
Ik herinner mij nog goed, hoe ik in aanraking kwam met dit blad. Dat geschiedde door een klein reclame-foldertje, welke mijn vader in de bus vond, afkomstig van een bekende boekhandel uit Dordrecht. Ik was toen twaalf jaar. Mijn vader vond een "technisch, populair-wetenschappelijk maandblad voor jonge mensen" net iets voor mij en dus mocht ik mij er op abonneren. Het eerste nummer, van september 1949, was toen al uit en was de introductie van het blad op de tentoonstelling "Jeugd van Nederland" in augustus 1949 te Amsterdam.
Om misverstanden te voorkomen, dien ik op te merken, dat reeds eerder het bekende boek "De jongens van de Hobby Club" was verschenen, dat tesamen met de andere boeken uit de Hobby Club serie ook veel tot verbreiding van de H.C.-gedachte heeft bijgedragen. Het eerst kwam ik evenwel in aanraking met het blad "Hobby Club" en ik geloof wel, dat dit doorslaggevend is geweest.
De boeiende en sprankelende stijl en het grote idealisme waarmee Leonard de Vries het Hobby Club-idee, door middel van dit blad, propageerde, hebben mij direct al laaiend enthousiast gemaakt. Velen verging het blijkbaar als mij, want aanvankelijk was de verbreiding van de Hobby Club-idee een enorm succes. Na enige maanden was er zelfs sprake van de oprichting van ongeveer 96(!) Hobby Clubs, overal in Nederland, ook in Dordrecht.
Het idee was goed en vond enorm veel weerklank bij jong oud en ook bij de industrie, die dit experiment met belangstelling volgde. Toch is het bijna geheel op een mislukking uitgelopen en het was vroeger of later, dat men tot het inzicht kwam, dat Leonard de Vries té optimistisch en té idealistisch is geweest.
Dat er van een bijna volledige mislukkig mag worden gesproken, blijkt wel uit het feit, dat het blad "Hobby Club" totaal verdwenen is en er van de méér dan honderd Hobby Clubs die er in enkele jaren respectievelijk in Nederland (en België) zijn opgericht, er nog maar een heel enkele vnl. in het Westen van het land, overgebleven is, die zich soms nog met moeite kan handhaven. Hobby Club Dordrecht beschouw ik als een gunstige uitzondering op deze regel. Over deze strijd tegen de ondergang die de Hobby Clubs hebben moeten voeren, zou ik wel een Hobby Puk vol kunnen schrijven, maar dat is niet het onderwerp van dit artikel. Evenwel zie ik als belangrijkste en doorslaggevende factor, die in de meeste gevallen tot het verlies heeft geleid, het wegvallen van de grote morele steun van het blad "Hobby Club".
Het eerste nummer van dit blad verscheen met 64 pagina's en de idealistische niet-winst-opzet. De uitvoering was prachtig en de inhoud boeiend en interessant, maar toch is Leonard de Vries er, m.i. niet in geslaagd, vertrouwen te wekken. ondanks (of misschien juist door?) zijn niet-winst-basis.
Het volgende nummer verscheen met 56 pagina's en de omvang liep zeer spoedig via 48 tot "maar" 40 pagina's terug, maar ook toen (en nu nog) beschouwde ik het als het beste jeugdblad in Nederland.
De adverteerders eisten echter meer betalende abonne's. Voor een grootscheepse reclame-campagne was geen geld beschikbaar en een blad, dat voor zichzelf reclame moet maken, gaat waarschijnlijk altijd slechts in het meest gunstige geval, langzaam vooruit, al is het nog zo goed.
Een leden-aanbreng-actie leverde onvoldoende resultaten op, de prijzen stegen en het resultaat was, dat het formaat van het blad met de derde jaargang aanzienlijk slonk. Ik geloof zeker dat dit een reden was waarom velen liever iedere maand een los nummer kochten. Een abonnement van deze mensen had het blad er misschien nog bovenop kunnen brengen.
In die tijd schrok ik hevig, toen ik eens een "Hobby Club" in de bus vond, met nog maar een vierde van het oorspronkelijke formaat. Tot mijn grote opluchting bleek dit echter een reclamefolder van het blad.
In februari 1952 besloot de Coöperatieve uitgeversmaatschappij "De Bezige Bij" de uitgave te staken.
De bedoeling was dat de "Hobby Club" op een goedkopere wijze, met dezelfde inhoud, maar op krantenpapier gedrukt en zelfs nòg goedkoper dan het al was, voortgezet zou worden, binnen de kortst mogelijke tijd, maar eigenlijk betekende dit het einde, want de opzet ging niet door.
Inmiddels was er opgericht een stichting ter bevordering van het Hobby Club werk, die gesteund werd door het bedrijfsleven, waarvan vele grote bedrijven contribuanten werden en waarvan het bestuur gevormd werd uit vooraanstaande mensen uit het bedrijfsleven, onder voorzitterschap van de Utrechtse Oud-hoogleraar en verlichtingsexpert van Philips, Prof. dr ing. NA. Halbertsma.
De technische uitgeverij Stam in Haarlem kwam nu in samenwerking met deze Stichting tot de uitgave van een nieuwe maandblad voor jonge mensen dat zijn debuut maakte op de grote hobby-tentoonstelling "De Gouden Schakel" in mei 1954, in de Ahoy-hal in Rotterdam. (Op deze tentoonstelling was ook een stand van de in 1950 opgerichte Nederl.Bond van Hobby Clubs).
Daar er bezwaren rezen tegen de naam "Hobby Club" dat geen succes geworden was, werd het blad "Ahoi" gedoopt en kwam onder hoofdredactie van Leonard de Vries en C.J.J.Wiedhapt. Dit blad moest een voortzetting zijn van "Hobby Club" en zou voor een deel gevuld zijn met Hobby-Club-nieuws. Het Hobby-Club-gedee1te slonk evenwel al gauw en verdween zelfs helemaal.
Er kwam een hoofdredacteur bij en na enige tijd trok Leonard de Vries zich terug uit de redactie.
Het enige wat dit blad, dat m.i. geen enkele vergelijking met het blad "Hobby Club" kon doorstaan, behalve dat het misschien op nog beter papier gedrukt werd, nog met de Hobby Club te maken had, was dat de naam van de Stichting er in genoemd werd.
Hoewel dit blad ook niet de niet-winst-basis van "Hobby Club" had overgenomen, werden verliezen voorkomen door de omvang en het formaat steeds meer in te krimpen en geforceerde verkoopmethoden. Voor de inhoud heb ik nooit veel waardering op kunnen brengen, ondanks de indrukwekkende lijst van namen in de "Commissie van Toezicht".
Ook dit blad is niet bestendig gebleken en is thans gecombineerd met het, overigens wel verdienstige huisvlijtblad "Na Vijven", dat thans herdoopt is in "Na Vijven/Ahoi".
De naam van de Stichting is uit deze uitgave verdwenen. Het enige wat ik nog betreur is, dat prof. dr. ing. N.A.Halbertsma hierin genoemd blijft in de Commissie van Toezicht in zijn functie van voorzitter van de Stichting ter bevordering van het Hobby Club-werk, want wat heeft de Hobby Club nu nog met dit blad te maken, behalve dan dat een enkele abonné van het blad "Hobby Club" in twee étappes hiernaar overgeheveld is, die zich noemt:

G.W.V.v.Aardenne.

()()()()

NIEUWS van andere HOBBY CLUBS.

Veel nieuws van andere hobby clubs hebben wij deze maal niet tenminste niet in positieve zin, Hobby Club Amsterdam hebben wij nu ook maar definitief afgeschreven, hoewel wij daar nooit officieel bericht van hebben ontvangen.
Het ziet er verder ook maar triest uit, want over Hobby Club Haarlem, die toch wel een redelijk bestaan leidde, hebben wij ook in het geheel geen inlichtingen meer kunnen krijgen.
Hobby Club Alphen a/d Rijn telt thans nog maar 7 leden. Hobby Club Rotterdam is nog steeds non-actief en het ziet er naar uit, dat het dat nog wel twee jaar zal blijven.
Dan blijven er dus over Hobby Club Zaandam, die op de laatste Algemene Vergadering 3 stemmen had en dus méér dan 25 leden moet hebben, Hobby Club Den Haag, en Hobby Club Almelo. Deze drie Hobby Clubs hebben dan ook het "stemgerechtigde" deel uitgemaakt van de jaarlijkse Algemene Vergadering van de Nederl.Bond van Hobby Clubs, welke op 8 april in Alphen aan de Rijn gehouden is. Op deze vergadering was ook prof. dr. ing. N.A. Halbertsma, voorzitter van de Stichting ter Bevordering van het Hobby Club-Werk, aanwezig.
Het was koud en de leiding van deze vergadering heeft ons de laatste hoop en het vertrouwen in het werk, en dus ook het nut, van de Ned.Bond van Hobby Clubs ontnomen.
Als enige lichtpunten zien wij voorlopig alleen Hobby Club Almelo en Hobby Club Den Haag, terwijl wij van de huidige stand van zaken bij Hobby Club Zaandam nog niets weten. Over Hobby Club Almelo heeft U in het vorige nummer kunnen lezen en wij hebben veel vertrouwven in wat deze Hobby Club, die sinds kort ook haar eerste meisjes-lid heeft (!), nog zal kunnen bereiken. Hobby Club Den Haag is minder ver, maar geeft ons toch wel enig vertrouwen. Wij prijzen ons gelukkig een artikeltje over deze Hobby Clubs in dit nummer op te kunnen nemen, waarvoor wij Joop van ZONNEVELD van deze plaats, dank zeggen.

_____

HOBBY CLUB - DEN HAAG
Reeds 10 jaar geleden is er in den Haag een Hobby Club opgericht. Na lang geen werkruimte gehad te hebben, vond deze H.C. een onderkomen in een paviljoen van het Museum voor het onderwijs. Doordat het Museum ruimtegebrek kreeg, moesten zij deze ruimte al weer afstaan, voordat zij klaar waren het paviljoen in te richten. Deze club werd daarna gesplitst in twee afzonderlijke verenigingen, genaamd H.C. Den Haag en H.C. 's-Gravenhage. Dan was er nog H.C.Kijkduin, die Den Haag-West bestreek. Ook deze club is nooit tot ontplooing gekomen. Aanvankelijk was door B.& W. aan deze club een flinke ex-Nazi bunker toegewezen. Toen zij echter een deur en ramen er in gemaakt hadden, moest de bunker op last van hoger hand opgeblazen worden. De hiergenoemde clubs werden allen opgeheven. Hierna lag het Hobby Clubwerk in Den Haag dus volkomen stil. Todat in het voorjaar van 1956 onder leiding van de tegenwoordige voorzitter van de N.B.H.C., J.F.van Zonneveld, opnieuw een H.C. opgericht werd onder de naam H.C. Den Haag. De directeur van het Museum v/h Onderwijs had een lokaal beschikbaar in het Museum, waar voordien de verkeerspolitie de schooljeugd les gaf. Wij ontvingen een grote geldelijke en materiële ondersteuning, onder deze voorwaarde echter, dat alles het eigendom van het Museum bleef. In die tijd bloeide de Hobby Club; we hadden 20 leden, verdeeld over de afdelingen Modelbouw, Radio en Fotografie. Toen het Museum in de zomer van 1957 weer met het Ruimteprobleem te kampen had, stond de H.C. op straat. Materiaal of gereedschap was er niet en onze financiële toestand was ook niet al te best, daar de leden in het afgelopen jaar, slechts f 0.45 per maand betaald hadden. We zaten dus volkomen aan de grond. Bovendien stonden de vacantiemaanden voor de deur, zodat de Club flink verliep. Er word zogoed als geen kontakt meer met elkaar onderhouden. In september echter begonnen 3 leden van afd. fotografie plannen te maken om de club weer op de been te zetten. We vonden de ouders van één onzer leden bereid de H.C. in hun kelder onder te brengen. Deze is echter niet groot, n.l. 3 x 5 meter. Er zijn toen werkbanken langs de muren getimmerd, waarboven 2 TL-balken gemonteerd werden, die onze voorzitter van een grote firma gekregen had. In deze kelder werden Radio en Modelbouw ondergebracht. De afd. Fotografie is in weer een andere kelder ondergebracht, aan het andere einde van de stad. Al met al zijn we optimistisch gestemd. We hebben verschillende plannen: een radiografisch bestuurbare boot, een straaloscillograaf enz. We willen verder ons clubblad, "d'Opreghte Hobbyaan" weer laten verschijnen, eventueel onder een andere naam. Ik wil besluiten met het uitspreken van de hoop, dat de banden tussen de verschillende Hobby Clubs strakker worden aangehaald, en ik hoop dat mijn aandeel hierin met succes zal worden bekroond.

J.A.v.Zonneveld, redakteur.

STUDIERUBRIEK

Over kwaliteitsgeluidsinstallaties. -----

Mede dank zij de grote verbetering op het gebied v.d. gramofoonplatentechniek is de belangstelling voor weergaveinstallaties voor deze gramofoonplaten de laatste jaren enorm toegenomen. Voor de reproductie van het op de gramofoonplaat opgenomen geluid is een keten van schakels nodig, welke schakels op zichzelf alle verantwoordelijk zijn voor het uiteindelijk te bereiken resultaat.
Om te beginnen is daar de plaat zelf. Alhoewel het met de huidige techniek mogelijk is om zeer goede platen te vervaardigen, komt het toch nog al te vaak voor, dat de plaat verreweg de zwakste schakel in de keten is. Van belang is hierbij ook de wijze, waarop de plaat door de gebruiker behandeld en onderhouden wordt. De volgende schakel is het aftastelement. Een naald, die de groef behoort te volgen, geeft de opgenomen trillingen weer aan een inrichting, die van deze mechanische trillingen equivalente elektrische trillingen maakt. Deze trillingen worden toegevoerd aan de versterker.
Deze versterker dient de toegevoerde el.trillingen zodanig te versterken dat de el.trillingen op voldoende sterkte kunnen worden weergegeven door middel van een luidspreker. Een eerste eis is vanzelfsprekend dat de afgegeven versterkte trillingen nauwkeurig gelijk zijn aan de toegevoerde trillingen, dus dat ze slechts mogen verschillen in onderlinge sterkteverhouding. En als laatste schakel is daar dan de luidspreker of luidsprekercombinatie. We zullen achtereenvolgens elk van deze schakels aan een nader onderzoek onderwerpen.
1. De gramofoonplaat.
We ontmoeten in het land van de gramofoonplaten diverse variëteiten, zoals 16, 33, 45 en 78 toerenplaten. Waarom al deze verschillen. Aanvankelijk waren er de 78-toerenplaten met een speelduur van ~ 3 minuten per kant.
Teneinde deze speelduur te verhogen is men toen overgegaan tot de z.g. langspeelplaten voor 33½ toeren per minuut, waarvoor tevens het microgroef-systeem ontwikkeld moest worden.
Ter vervanging v.d. gewone 78-toerenplaten maakte men tevens, ook met het microgroef systeem, de 45-toerenplaatjes, waarbij men later de spoed en dus de groefafstand ging aanpassen aan de sterkte en de aard van de muziek, waardoor de speelduur verhoogd kon worden en waarmee de z.g. E.P.tjes (Extended Play) het levenslicht zagen.
Als laatste variëteit is er nu de 16-toerenplaat, waarvan voorlopig de kwaliteit nog slecht is, en aangewend wordt in auto-gramofoons en voor spraakgebruik. In het algemeen neemt de kwaliteit van de opname toe met het toerental.
Bij geringe toerentallen draait de plaat n.l. zo langzaam onder de naald door, dat bij hoge frequenties de golflengte v.d. op de plaat liggende trilling zeer klein wordt. Zo klein dat er vervorming ontstaan bij het snijden van de plaat.
Vandaar dan men bij de 33½ toerenplaten is overgegaan tot het microgroeve systeem, waarbij alle afmetingen van de vastgelegde trillingen gereduceerd zijn, waardoor een lage draaisnelheid relatief toch nog behoorlijk snel was .

Hoge draaisnelheden hebben het nadeel dat de speelduur kort wordt. Gramofoonplaten worden gesneden met dynamische snijkoppen. Het op te nemen signaal wordt toegevoerd aan een spoeltje dat in een magnetisch veld kan bewegen en waaraan de snijnaald is bevestigd. Nu weten we, dat bij een dergelijk systeem de uitwijkingen groter worden bij lagere frequenties. Denk b.v. maar aan een luidspreker, waarbij de conus bij lage tonen grote uitwijkingen maakt. Zouden we op de snijkop gelijke spanningen aansluiten bij 50 Hz en bij 15.000 Hz, dan zou de uitwijking v.d. naald bij 50 Hz 300 x zo groot zijn als bij 15 kHz. Vanzelfsprekend zijn deze verhoudingen veel te groot om in de praktijk uit te voeren. Zouden we bij 50 Hz de uitwijking binnen redelijke grenzen houden, dan zou het signaal bij 15 kHz volledig verdrinken in de RUIS.

Vandaar dat men beneden een zekere frequentie, de overgangsfrequentie, de spanning aan het element zo regelt, dat de uitwijking van de naald beneden deze frequentie constant blijft.
Bovendien is men later boven een zekere frequentie de hoge tonen constant gaan houden. De snijmethoden waarbij de uitwijkingen van de naald omgekeerd evenredig is met de frequentie en waarbij de snelheid van de naald gelijk blijft, heet de constante-snelheidsmethode.
De snijmethode waarbij de amplitude op de plaat constant wordt gehouden, heet de constante-amplitude. Zo langzamerhand zijn de frequenties waar beneden en waar boven met constante amplituden gesneden wordt steeds meer bij elkaar komen te liggen en lijkt de gehele karakteristiek al aardig op een constante-amplitude karakteristiek. De snijkarakteristiek is nu bovendien internationaal vastgelegd, en de grote platenfabrikanten houden zich daaraan.
Het meest gebruikte weergave-element is het kristal-element. Dit element is van nature een constant-aplitude element.
D.w.z. de opgewekte spanning is evenredig met de uitwijking op de plaat. Zou de plaat dus met constante amplitude opgenomen zijn, dan is de uitgangsspanning ever het gehele frequentiegebied constant.
De geringe verschillen die er in de gebruikte karakteristieken zitten met de constante amplitude karakteristiek kunnen op eenvoudige wijze met het element zelf gecorrigeerd worden.
Een versterker voor een kristal pick-up kan dus volstaan met een eenvoudige toonregeling om de weergave aan ieders persoonlijke smaak aan te passen.
Andere elementen en vaak betere, van dynamische aard hebben een constante snelheids karakteristiek.
Deze elementen dienen voor de lage en hoge frequenties gecorrigeerd te worden.
Van belang voor goede weergave-kwaliteit is het in goede staat verkeren van het saffier.
Gebruik van een afgesleten saffier houdt een behoorlijke portie vervorming in en een spoedige vernieling van de gramofoonplaat.
Het is een goede gewoonte jaarlijks het saffier door een nieuwe te vervangen.
Gebruik van een diamantnaald is zeer aan te bevelen. Het geeft voor zeer lange tijd de garantie van voor 100% in orde zijnde aftastnaald en is op den duur beslist goedkoper.

()()()()()()()

Klaarblijkelijk heb ik de intelligentie van mijn lezersschaar overschat. Deze conclusie valt te trekken uit het feit, dat andermaal, na herhaald aandringen, geen enkele lezer de moed heeft kunnen vinden een oplossing in te zenden. De fout schuilt dus bij mij en dus gaan we nu een ander puzzeltje ter hand nemen.
Er is sprake van enige heren met bolhoeden en enige met rechte hoge hoeden op. De heren met de rechte hoeden spreken altijd de waarheid de heren met bolhoeden doen dit nooit.
Een vreemdeling, die van deze feiten niet op de hoogte is, vraagt aan een heer A of hij een bolhoed dan wel een rechte hoed op heeft.
A. antwoordt doch de vreemdeling verstaat hem niet goed en vraagt een andere heer B. wat A. antwoordde.
B. antwoordde hierop: A zegt dat hij een bolhoed draagt.
Mijn vraag is nu, wat voor hoed draagt de heer B?
Oplossingen aan:

A. Kastelein jr.
Jan Luykenstraat 19,
Dordrecht.